Là tỉnh có thế mạnh về phát triển nông nghiệp, những năm qua, Đồng Tháp không chỉ hướng đến phát triển nông nghiệp theo chiều sâu giúp gia tăng giá trị cho chuỗi sản xuất mà vấn đề bảo vệ môi trường (BVMT) sinh thái trong sản xuất cũng được tỉnh đặc biệt quan tâm. Một trong những mô hình hiệu quả và tạo được sức lan tỏa là mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) do Hội Nông dân tỉnh triển khai thực hiện, góp phần giải quyết tình trạng xả vỏ bao bì thuốc BVTV ngoài đồng ruộng, giúp người dân nông thôn nâng cao nhận thức về BVMT.
Lan tỏa việc thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV
Nếu như cách đây nhiều năm, việc khuyến khích nông dân thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng về đúng nơi quy định là vấn đề khó khăn thì hiện nay việc này gần như trở thành thói quen với nhiều nông dân ở Đồng Tháp. Đến xã Gáo Giồng, huyện Cao Lãnh – một trong những địa phương thực hiện hiệu quả mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV, chúng tôi đã cảm nhận có nhiều thay đổi trong tư duy về BVMT của nông dân nơi đây. Trên những tuyến đường liên xã, liên ấp, bên cạnh những thùng nhựa để thu gom rác thải sinh hoạt, xa xa chúng tôi còn nhìn thấy nhiều thùng rác chuyên dụng dùng để chứa vỏ bao bì thuốc BVTV. Từ khi mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV được triển khai ở địa phương năm 2018, ở nhiều tuyến thủy lợi nội đồng trên địa bàn xã đã giảm hẳn tình trạng vỏ bao bì thuốc BVTV bị vứt xả xuống các kênh thủy lợi.
Ông Nguyễn Chánh Tài – thành viên Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Thuận Tiến, xã Gáo Giồng chia sẻ: “Năm 2018, Hội Nông dân tỉnh chọn HTX chúng tôi triển khai mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV. Ban đầu thực hiện, do một số nông dân vẫn còn thói quen bỏ lại vỏ bao bì thuốc BVTV ngoài đồng ruộng nên còn xuất hiện một vài bao bì dưới kênh. Nhưng qua thời gian dài, địa phương kiên trì tuyên truyền, nhận thức của nông dân được nâng lên rất nhiều, không còn tình trạng xả bao bì thuốc BVTV xuống kênh, mương như trước đây mà ý thức trong việc BVMT trong sinh hoạt, trong chăn nuôi cũng được bà con quan tâm nhiều hơn ”.
Là một xã thuần nông, Gáo Giồng có trên 3.350ha đất sản xuất lúa. Để có thể giúp nông dân từng bước thay đổi thói quen trong canh tác và dần quan tâm nhiều hơn đến vấn đề BVMT trong sản xuất, thời gian qua, xã đã tích cực thực hiện tuyên truyền sâu rộng đến các tầng lớp Nhân dân. Ông Nguyễn Minh Tiến – Chủ tịch Hội Nông dân xã Gáo Giồng, bày tỏ: “Vấn đề BVMT trong sản xuất nông nghiệp luôn được xã quan tâm. Ngoài các giải pháp giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong sản xuất như: áp dụng kỹ thuật tưới tiêu thông minh nhằm giảm lượng nước tưới, cày vùi phân bón nhằm giảm phát thải khí nhà kính thì xã còn đẩy mạnh mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng. Sau thời gian dài triển khai, mô hình đã giúp nhiều nông dân thay đổi nhận thức trong sản xuất và biết ý thức hơn trong vấn đề BVMT. Từ 15 hố chứa rác do Hội Nông dân tỉnh đầu tư năm 2018, đến nay từ nguồn kinh phí của huyện, xã và người dân đóng góp, toàn xã Gáo Giồng đã đầu tư được 90 hố, thùng dựng vỏ bao bì thuốc BVTV. Mô hình không chỉ dừng lại ở việc làm sạch đồng ruộng mà người dân đã ý thức hơn trong việc cùng chung tay với Nhà nước trong việc gìn giữ và BVMT”.
Linh động giải pháp để BVMT tốt hơn
Bên cạnh những mặt thuận lợi, trong quá trình triển khai thực hiện mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV cũng gặp không ít khó khăn như: số lượng hố chứa rác vẫn còn hạn chế so với nhu cầu thực tế của nông dân, phần lớn các thùng chứa rác BVTV chỉ nằm ở các trục lộ, tuyến đê bao lớn, còn các khu vực sâu trong nội đồng vẫn chưa được trang bị, đã gây ra không ít khó khăn cho nông dân khi tập kết vỏ bao bì… Để giải quyết một số vướng mắc khó khăn trong quá trình thực hiện mô hình, thời gian qua, Hội Nông dân tỉnh đã có nhiều cách làm linh động và sáng tạo, từng bước giải quyết các điểm nghẽn để mô hình mang lại hiệu quả cao nhất.
Bà Phan Thị Kim Nhung – Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Đồng Tháp cho biết, sản xuất nông nghiệp bền vững gắn với BVMT là nhiệm vụ quan trọng được tỉnh Đồng Tháp quan tâm thực hiện. Do đó, trong thời gian qua, ngoài việc đẩy mạnh tham gia các chương trình và nhiệm vụ được phân công, Hội Nông dân tỉnh Đồng Tháp còn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV. Tiếp nối những kết quả tích cực của giai đoạn đầu, Hội Nông dân tỉnh phát động triển khai mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV ở các địa phương. Bên cạnh giải pháp chung, Hội Nông dân tỉnh còn ưu tiên để các địa phương ở cơ sở chủ động đề xuất giải pháp. Từ việc lắng nghe ý kiến của cơ sở, Hội Nông dân tỉnh có nhiều giải pháp linh động hơn trong việc thực hiện mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV. Cụ thể, Hội sẽ ưu tiên cho những giải pháp có chi phí đầu tư thấp nhưng hiệu quả mang lại cao và được sự đồng tình của hội viên Hội Nông dân ở địa phương đó. Hội Nông dân tỉnh chủ trương không nhất thiết phải cứng nhắc một cách làm, có thể một mô hình nhưng tại mỗi địa phương sẽ có những cách làm khác nhau, miễn sao mang lại hiệu quả về BVMT trong sản xuất tốt nhất, được người dân địa phương tham gia nhiều nhất là mô hình đã thành công. Một số, điểm nghẽn, hạn chế, Hội Nông dân tỉnh sẽ cùng Hội Nông dân các cấp từng bước tháo gỡ, còn một số khâu liên quan đến công tác phối hợp thì Hội Nông dân tỉnh sẽ cùng với các ngành để tháo gỡ nhằm thực hiện mô hình một cách hiệu quả nhất…”.
Ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phong Hòa, huyện Lai Vung chia sẻ: “Vừa qua, từ nguồn vốn của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Hội Nông dân tỉnh chọn xã Phong Hòa triển khai mô hình “Thu gom bao bì thuốc BVTV gắn với Chi hội Nông dân “nhà sạch – đường sạch- vườn sạch”. Theo đó, Hội Nông dân tỉnh hỗ trợ địa phương 62 thùng nhựa để đựng bao bì thuốc BVTV, xe thu gom vỏ bao bì và nhiều trang thiết bị bảo hộ để thu gom vỏ bao bì BVTV. Song song với sự đầu tư của Nhà nước, nhiều nhà vườn ở xã còn tự đóng góp để xây dựng thêm một kho chuyên dụng dùng để chứa vỏ bao bì BVTV. Địa phương và bà con nông dân ở đây cảm thấy rất phấn khởi khi được Hội Nông dân tỉnh quan tâm và đầu tư cho địa phương mô hình này, bởi với những giải pháp đầu tư đồng bộ như hiện tại sẽ giúp cho nông dân ở địa phương giải quyết hiệu quả vấn để thu gom và xử lý vỏ bao bì thuốc BVTV đúng quy định, góp phần BVMT”.
Mỹ Lý – Báo Đồng Tháp
